The Nation slaat ook aan in Zweden

27 October 2020, 11:20 uur
Den Haag & Regio
mainImage

The Nation, het toneelstuk van Het Nationale Theater dat zich afspeelt in de Haagse Schilderswijk rond de verdwijning van een kind, slaat ook aan in de Zweedse stad Gotenburg. In het Backa Theater zijn de voorstellingen tot het eind van het jaar uitverkocht. Eerder was er al succes voor het door regisseur en artistiek directeur Eric de Vroedt geschreven verhaal in Duitsland. Plannen van een Oostenrijks theater het stuk op te voeren zijn door de coronapandemie uitgesteld, zo laat Remco van Rijn van HNT dinsdag weten.

Het stuk van De Vroedt vierde grote successen in Nederland. Uit die successen volgden een Duitse vertaling en een Engelse vertaling. In Duitsland komt het stuk dan in een grote database te staan waar gezelschappen hun repertoire uit kunnen halen. Voor Schauspiel Frankfurt was de uitvoering van The Nation een uitdaging, zo geeft Van Rijn aan, want het is ook naar Duitse begrippen een groot project met een speelduur van 4 à 5 uur. De Vroedt eiste bovendien dat de casting recht moest doen aan het verhaal, dus geen witte acteurs als er iemand met een andere achtergrond moet worden gespeeld. Dat is voor Duitse theatergezelschappen best een uitdaging volgens Van Rijn, want die acteurs hebben ze vaak niet in dienst. Toch staat het stuk daar nog steeds op het repertoire.

Een tweede eis van De Vroedt was dat er een directe verbintenis moest zijn met de stad waar het stuk wordt gespeeld. In Duitsland was daar niet voor gekozen, daar waren de plekken waar het verhaal zich afspeelt meer veralgemeniseerd. Dus geen specifieke wijk als de Schilderswijk, geen specifiek politiebureau op de Heemstraat waar zich veel afspeelde, noch een talkshow waarin alle bezoekers duidelijk iemand kunnen herkennen. Daardoor was er veel minder sprake van herkenning dan in Den Haag, maar vreemd genoeg ook met de keer dat The Nation werd opgevoerd in Antwerpen. "Daar bleken bezoekers de situaties direct over te zetten naar een bepaalde wijk in de stad en associeerde mensen ook meteen de talkshow met een Belgische talkshow. Heel bijzonder was dat", aldus Van Rijn.

Ook is het zo, aldus de dramaturg/hoofd van het artistiek bureau van het HNT, dat Duitsland niet echt een traditie kent van toneelstukken die heel concreet spelen in het hier en nu. Dat moest in Zweden anders dan in Duitsland, vond De Vroedt. Daar is in het stuk nu wel heel duidelijk toegespitst op een specifieke wijk, een specifiek politiebureau en is er ook een duidelijke verwijzing naar de lokale politiek. Dat betekent ook dat bezoekers zich veel makkelijker kunnen herkennen in de problematiek die het stuk aanstipt, in de veranderende samenleving van het hier en nu. Het betekent ook zo stelt Van Rijn dat The Nation in Zweden aansluit bij de ervaringen en denkwereld van jongeren, van scholieren. Het is ook misschien wel daarom dat het stuk wordt opgevoerd door wat het equivalent van HNTjong is.

Inmiddels is De Vroedt bezig met een nieuw verhaal à la The Nation, over zijn dit jaar overleden moeder. “De eeuw van mijn moeder” gaat over een jonge Indische vrouw die in 1958 naar Nederland kwam, die daar samen met haar man een bestaan en een bedrijf opbouwde, die het bedrijf in de jaren 80 failliet zagen gaan, de echtscheiding die daar op volgde, de welvaart die zij kende. Het wordt aldus Van Rijn een stuk in afleveringen, met gebruik van gefilmde beelden, net als bij de The Nation, dat waarschijnlijk eind mei in première gaat.